Actieplan Taalunie voor begrijpend lezen en leesmotivatie

Stichting Lezen schaart zich achter het actieplan van de Taalunie om het leesbegrip en de leesmotivatie van basisschoolleerlingen te vergroten. "We herkennen de knelpunten die de Taalunie benoemt en zien veel heil in de aanbevelingen rond vijf kernthema’s. We geven graag gehoor aan de oproep van de Taalunie om samen met andere leesbevorderingsorganisaties het onderwijs nog beter te ondersteunen. En zo voor een optimaal klimaat voor leesonderwijs te zorgen."

Woensdag 28 augustus heeft de Taalunie het actieplan Effectief onderwijs in begrijpend lezen. Acties voor beter leesbegrip en meer leesmotivatie gepubliceerd. Dit actieplan is gebaseerd op de adviezen van de Taalraad -waaraan Stichting Lezen deelnam-, ingesteld door de Ministeries van Onderwijs in Nederland en Vlaanderen. In het plan beschrijft de Taalunie vijf knelpunten waardoor het niveau van begrijpend lezen de laatste jaren is gedaald. Uit deze knelpunten vloeien kernthema’s voort met acties en aanbevelingen. Tot slot geeft de Taalunie aan welke randvoorwaarden nodig zijn voor een optimaal klimaat voor leesonderwijs. 

Over de vijf kernthema’s laat de Taalunie weten dat ze al lang bekend en breed gedragen zijn, maar nog niet eerder als samenhangend arrangement beschouwd zijn. Het gaat om deze vijf thema’s:

• werk vanuit urgentiebesef;
• werk met een taal-leesbeleid;
• werk met effectieve vakdidactiek;
• werk aan leesmotivatie;
• geef formatieve feedback.

Begrijpend lezen en leesmotivatie onlosmakelijk verbonden

Gerlien van Dalen, directeur-bestuurder van Stichting Lezen en voorzitter van de Leescoalitie: “We onderschrijven de boodschap van de Taalunie dat er een samenhangende aanpak nodig is voor effectiever onderwijs in begrijpend lezen. Deze boodschap sluit aan bij ons beleid. We zetten ons al sinds jaar en dag in voor een goed leesklimaat thuis, in de kinderopvang en op school. In het basisonderwijs is naast een stimulerende leesomgeving en leesbevorderingsactiviteiten ook motiverend begrijpend leesonderwijs cruciaal.” 

Succesvolle aanpak leesbevorderingsprogramma’s

Gerlien van Dalen: “De Taalunie adviseert om bij het kernthema ‘werken aan leesmotivatie’ gebruik te maken van de verschillende producten en programma’s die leesbevorderingsorganisaties als Stichting Lezen Nederland en Iedereen Leest in Vlaanderen hebben ontwikkeld. We weten dat onze aanpak werkt. Met BoekStart, de Bibliotheek op school en leesbevorderingscampagnes bereiken we inmiddels 1 miljoen kinderen. En met onze lokale netwerkaanpak hebben we de afgelopen jaren de samenwerking tussen onderwijs, kinderopvanginstellingen, bibliotheken en andere samenwerkingspartners goed vormgegeven. Het is echter nog niet genoeg. De huidige aanpak kunnen we uitbreiden en verdiepen. Daarbij is financiering vanuit zowel cultuur- en letterenbeleid als het onderwijsbeleid van belang.”

Eén visie, één aanpak voor begrijpend lezen en leesmotivatie

Gerlien van Dalen: “De Taalunie onderschrijft de adviezen van de Vlaamse Onderwijsraad en het advies ‘LEES!’ van de Nederlandse Raad voor Cultuur & de Onderwijsraad en roept op om vanuit één visie te werken aan het verhogen van het niveau van begrijpend lezen én de leesmotivatie. Ook vanuit de Leescoalitie steunt Stichting Lezen deze zienswijze. Met de Leescoalitie, opgericht om in gezamenlijkheid in Nederland het geletterdheidsniveau te verhogen en de leescultuur te versterken, hebben we deze weg al ingeslagen. Samen maken we het verschil.”

Taalraad Begrijpend Lezen en de Taalunie

Het actieplan Effectief onderwijs in begrijpend lezen. Acties voor beter leesbegrip en meer leesmotivatie is van de Taalraad Begrijpend Lezen en het Algemeen Secretariaat van de Taalunie. De Taalraad is samengesteld uit veertien Nederlandse en Vlaamse experts op het gebied van het basisonderwijs, (begrijpend) lezen en leesmotivatie. De Taalraad is in 2018 ingesteld door de Ministeries van Onderwijs in Nederland en Vlaanderen en verzocht advies uit te brengen over een verbetertraject voor het begrijpend leesonderwijs in beide landen. De Taalunie coördineert de Taalraad en voert het secretariaat.