Redacteur 2.0: "Ik ben toch geen dtp'er?"
Om van een in XML gecodeerde tekst diverse soorten output te kunnen maken, bijvoorbeeld een folio-uitgave, webpagina of e-book, is het van groot belang dat de tekst juist gecodeerd is, en dat is doorgaans de taak van de redacteur. Je kunt niet meer zoals vroeger een aanwijzing voor de dtp'er in de tekst zetten: "Dit moet een gecentreerd kader worden". Of bij een lastig element waarvan je niet zo goed weet wat je ermee moet zeggen: "Daar kijk ik in de eerste proef nog wel naar". Of: "Dat moet je maar even met de hand doen" - elk uniek element moet immers een unieke code hebben.
De introductie van de XML-werkwijze en de toenemende productie van digitale content betekende in eerste instantie vooral meer - maar ook afwisselender - werk voor de redacteur. Om te beginnen moet je weten hoe je met de nooit uitontwikkelde import- en conversiemethoden de ontvangen kopij omzet naar XML (en liefst ook zelf uitvogelen waarom het soms niet wil). Bij XSL-FO kan het nodig zijn de breedte van kolommen in tabellen aan te geven; dit kan bij de op de tekstuele inhoud gerichte redacteur weerstand oproepen: "Ik ben toch geen dtp'er?" Je moet nog meer dan voorheen nadenken over de structuur van een tekst om deze goed te kunnen coderen zodat de XML voor meerdere outputvormen geschikt is. Je moet hyperlinks maken en afbeeldingen koppelen. Je moet webpagina's genereren en uploaden, en dat werkt telkens weer anders omdat geen enkel CMS hetzelfde is. En hoefde je vroeger een register pas na de eerste proef te maken, nu moet je dat al doen voordat de XML verder verwerkt wordt, want de registerwoorden moeten in de XML staan.
Maar dankzij het gebruik van XML zou het toch allemaal makkelijker en sneller gaan? Voor de redacteur persoonlijk geldt dat niet per se, want deze moet zich steeds meer bezighouden met de 'technische' kant, en dat kan voor alfa's, wat redacteuren toch vaak zijn, best lastig zijn. Het is echter van groot belang dat de redacteur zich in deze technische kant verdiept, want als de eerste persoon die de kopij onder handen neemt en deze omzet naar goede XML, speelt hij/zij een grote rol voor het succesvolle verloop van het productieproces - zodat het dankzij het gebruik van XML over het gehele traject bekeken inderdaad makkelijker en sneller gaat.